Aleksandr và em trai ông Konstantin được nuôi dưỡng bởi hoàng tổ mẫu, Catherine Đại Đế.[6] Một vài nguồn[7] cáo buộc rằng bà ta lên kế hoach loại bỏ con trai (cha của Aleksandr) Pavel I khỏi địa vị thừa kế. Trong không gian của những tư tưởng tự do trong triều đình của Ekaterina và gia sư người Thụy Sĩ, Frédéric-César de La Harpe, ông tiếp thu những nguyên tắc về chủ nghĩa nhân đạo của Rousseau. Nhưng cũng từ người thầy môn quân sự, Nikolay Saltykov, ông cũng tiếp thu những truyền thống của chế độ chuyên chế ở Nga.[8] Andrey Afanasyevich Samborsky, người mà bà của ông chọn là gia sư môn tôn giáo học, là một người không theo kiểu cách, một linh mục Chính Thống giáo không có râu. Samborsky sống nhiều năm ở Anh và dạy cho Aleksander (và Konstantin) về tiếng Anh rất nhiều, điều không phù hợp đối với một nhà cai trị chuyên chế ở Nga vào thời điểm đó.

Ngày 9 tháng 10 năm 1793, khi Aleksandr vẫn chỉ mới 15 tuổi, ông kết hôn với Louise xứ Baden 14 tuổi, người nhận tên Nga là Elizabeth Alexeievna.[9]